Zbuntowani
W mieście położonym z dala od frontów pierwszej wojny światowej, której
obecność jest jednak odczuwalna każdego dnia, grupa chłopców stojących
przed egzaminem dojrzałości w swoisty sposób buntuje się przeciw
otaczającemu ich modelowi życia, którym zawiaduje pieniądz. Wiedzą, że
po maturze zostaną zmobilizowani i wysłani na front, z którego jeden ze
starszych braci już powrócił, utraciwszy rękę i wiarę w jakąkolwiek
moralność. Odrzucają więc zachwalaną przez profesorów gimnazjalnych i
własnych rodziców przyszłość i próbują stworzyć enklawę, w której mają
obowiązywać inne prawa. Nie uświadamiają sobie jeszcze, że świat,
przeciw któremu się buntują, rozpada się właśnie wokół nich. Dlatego
niezależnie od egzaminu dojrzałości w krótkim czasie zmuszeni są
dojrzeć. Ich mentorami stają się dwaj mężczyźni, aktor Amadé i
właściciel miejscowego lombardu Havas, którzy z okrutną szczerością
konfrontują ich ze światem dorosłych i ukazują ciemną stronę życia.
Zbuntowani, wczesna powieść Sándora Máraiego, którą nie bez przyczyny
zalicza się do jego najwybitniejszych dzieł, zapoczątkowała sagę, nie
tyle rodzinną, ile raczej miejską zatytułowaną później Dzieło Garrenów;
w ciągu następnych dziesięcioleci autor napisał jeszcze cztery tomy, z
których poznajemy dalsze losy bohaterów.