Kulturka

Pańska jest ziemia

Ta wyjątkowa książka Abrahama Heschela to opowieść o życiu Żydów w
Europie Wschodniej przed wiekiem XX. ?Nie pisałem o ich książkach,
sztuce czy instytucjach ? pisze autor w przedmowie ? ale o ich
obyczajach, o ich postawie wobec rzeczy w życiu podstawowych, o skali
wartości, która kształtowała ich dążenia?. Esej Heschela opisuje świat,
który bezwzględnie odszedł już do przeszłości, klimat małych, często
biednych, jednak tętniących życiem Sztetli. Świat, w którym nieodłącznym
elementem miejskiego krajobrazu w naszej części Europy była synagoga.
To opowieść o języku jidysz, o sposobie świętowania, przekazywania
tradycji i wychowywania dzieci, o specyficznej, żydowskiej pobożności,
także o chasydach, kabale i wiecznym poszukiwaniu mądrości ukrytej w
Piśmie. To z jednej strony wielka skarbnica wiedzy o życiu Żydów
aszkenazyjskich, z drugiej odważna interpretacja ich losów i systemu
wartości. Ciemne, poetyckie drzeworyty autorstwa Ilyi Schora, którymi
ilustrowane jest wydanie książki, korespondują z zadumą nad tym, co
nieuchwytne (jeden z rozdziałów na przykład opisuje nieodłączną żydowską
cechę ? ?Westchnienie?).

• author: Joshua Heschel Abraham