Kulturka

Czas, który zostaje

Jeśli to prawda, że każde dzieło z przeszłości tylko w określonych momentach swojej historii może być odczytane w całości, to ? jaksię zdaje ? dla Listów świętego Pawła czas nadszedł właśnie teraz. Giorgio Agamben przywraca im ich mesjanistyczne znaczenie, którena nowo kształtuje perspektywę liczącej już dwa tysiące lat tradycji interpretacyjnej: w tym ujęciu święty Paweł nie był założycielem  religii uniwersalnej, nie zapowiadał nowej tożsamości i nowego powołania, przywoływał natomiast każdą tożsamość i każde powołanie nie zniósł starego prawa, lecz otworzył je na nowe zastosowanie ? takie, które mieści się poza wszelkim prawem. Od nowiny świętegoPawła do tez Waltera Benjamina o historii (które niekiedy zawierają niezwykłe z tej nowiny zapożyczenia), zamiana przeszłości i przyszłości, wspomnień i nadziei buduje jądro mesjanizmu. Czas mesjanistyczny to czas obecny ? jako odcinek czasu świeckiego, usytuowany między zmartwychwstaniem Jezusa a apokaliptycznym końcem, konstruuje się on w doświadczeniu współczesności. Książka Agambena trzyma się mesjanistycznego wzoru ?zawrotnej rekapitulacji?: egzegetyczna wiedza o Biblii przechodzi w iluminacje filozofa, który ? wychodząc od Schmitta, Kafki i Scholema ? bada teksty świętego Pawła i znajduje w nich pojęciowe korzenie heglowskiej dialektyki.

• author: Giorgio Agamben