Kulturka

Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej

Przedstawiamy Czytelnikom książkę, będącą propozycją swoistej mapy
paradygmatycznej. Ma ona charakter dezaktualizacji i aktualizacji
kluczowych dla pedagogiki specjalnej zagadnień, a jej konstrukcja
wyznacza autorską wizję rozwoju naukowego tej dyscypliny. Subiektywizm
prezentowanego modelu związany jest głównie z wyborami, jakich autor
musiał dokonać w książce. Ów problem podjął od podstaw, próbując ustalić
czym jest paradygmat i jakim ulega zmianom, przy jednoczesnym
uwzględnieniu odmienności znaczenia tego terminu w innych
subdyscyplinach edukacji.
W prezentowanej publikacji autor odniósł się do dorobku wspomnianych
subdyscyplin. Podjął zadanie określenia miejsca i istoty paradygmatu w
naukach humanistycznych. Odwołał się do poglądów Thomasa S. Kuhna,
będącego inicjatorem dyskusji paradygmatycznej, a także do prac
Zbigniewa Kwiecińskiego, Bogusława Śliwerskiego, Lecha Witkowskiego,
Teresy Hejnickiej-Bezwińskiej, Bogusława Milerskiego, Joanny Rutkowiak,
Krzysztofa Rubachy.
Autor musiał dokonać wyborów również w analizach dotyczących pedagogiki
specjalnej. Wynikało to z tego, iż paradygmaty naukowe nie zawsze
znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości rehabilitacyjnej lub mają w
niej inny zakres, są inaczej określane lub rozumiane. Amadeusz Krause
podjął się pewnego uporządkowania teoretycznego tych kategorii.
Treść książki przedstawiona została w trzech częściach zawierających po
cztery rozdziały. Autor w części I przedstawia tło przeobrażeń
paradygmatycznych związanych z niepełnosprawnością, w części II rozważa
o ryzyku i dylematach tworzenia paradygmatów w pedagogice specjalnej, w
części III najbardziej obszerniej treściowo ukazuje przemiany
paradygmatyczne w pedagogice specjalnej, aktualne (nowe) paradygmaty
upowszechniane w tej nauce i ich społeczne konsekwencje.
Treść książki zamyka zakończenie w którym Autor stara się odpowiedzieć
na pytanie: co zmieniają paradygmaty w pedagogice specjalnej?
Książka jest teoretyczną monografią współczesnych paradygmatów
pedagogiki specjalnej.

• author: Amadeusz Krause