Wielka historia Polski Tom 4
''Prawie półtora stulecia, które dzieli wstąpienie na tron Zygmunta, Starym później nazwanego. od śmierci Władysława IV i katastrofy buntów kozackich, to w dziejach dawnej Rzeczypospolitej Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego okres jej najwię kszej potęgi, największego znaczenia międzynarodowego i najwspanialszego znaczenia jej kultury. Ale zarazem to okres dramatycznych z magań, by tę pozycję utrzymać. W zmaganiach tych miał podstawowe znaczenie proces tworzenia. się pierwszego w naszych dziejach społe czeństwa obywatelskiego społeczeństwa, dla którego problemy państwa i władzy stają się niezwykle istotne dla życia jednostki, rodzin y, grupy społecznej, narodowej, wyznaniowej, kulturowej. Przenikanie świadomości politycznej do psychiki indywidualnej, warunkowane rozwojem kultury i gospodarki, w nowy sposób kształtuje zarazem psychikę elity społecznej, to zaś z kolei nadaje potężny impuls dals zemu socjalnemu. politycznemu, gospodarczemu rozwojowi kraju. Świadomość społeczna i grożące jej pułapki grają więc w tym rozwoju ro lę niebagatelną.''- fragment Słowa wstępnego
- author: Stanisław Grzybowski