Kulturka

Upiorna dekada

Upiorna dekada. Trzy eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców i komunistów ukazała się po raz pierwszy drukiem niemal d ziesięć lat temu i przeszła właściwie niezauważona, chociaż problematyka dotycząca ''Żydów, Polaków, Niemców i komunistów'' - jak poka zała dyskusja wokół Sąsiadów i echo amerykańskiego wydania Strachu - ma w Polsce dużą i porywczą publiczność. W książce, którą Czyte lnik bierze właśnie do ręki, dodałem do pierwotnie wydrukowanego zbioru esej o kolaboracji. Ma on trochę inny charakter niż trzy ory ginalne rozdziały Upiornej dekady, bo przede wszystkim poświęcony jest ogólnym rozważaniom na temat samego zjawiska kolaboracji i po jęcia, którym je określamy. W jego końcowej części wracam jednak do polskiej specyfiki okresu okupacji, dzieląc się uwagami, które u ważam za bardzo istotne również i dla zrozumienia, dlaczego autentyczna historia polsko-żydowskich stosunków podczas wojny nie mogła przedrzeć się do świadomości historyków przez tak długi czas lub była przedstawiana fałszywie.

• author: Jan Tomasz Gross