Kulturka

Trzy twarze Józefa Światły

Biografia Józefa Światły w wyczerpującym opracowaniu wybitnego historyka.
Wielka ucieczka wysokiego rangą funkcjonariusza aparatu terroru.
W grudniu 1953 roku Józef Światło, Wice-dyrektor Departamentu X MBP, nie wrócił z podróży służbowej do Berlina.

Izaak Fleischfarb, urodzony w 1915 roku we wsi Medyń koło Zbaraża, jako Józef Światło zrobił po wojnie błyskawiczną karierę w organ ach bezpieczeństwa.
Światło to inteligentny i obdarzony pełnym zaufaniem zwierzchników funkcjonariusz MBP.
Od 1948 współzarządzał ściśle tajną komórką do zwalczania wrogów wewnątrz partii komunistycznej, późniejszym Departamentem X MBP. Pr acował w nim do 5 grudnia 1953. Na Zachód uciekł 5 grudnia 1953 roku w Berlinie. Rząd amerykański udzielił mu azylu, a bezpośrednią relację z informującej o tym konferencji nadawało m.in. Radio Wolna Europa, które emitowało przez ponad pół roku cykl audycji ?Za ku lisami bezpieki i partii?, oparty na jego relacjach. W Polsce słuchał jej prawie cały naród. Światło demaskował w nich elity komuni styczne i działania organów bezpieczeństwa. Mówił o przepychu, w jakim żyli dygnitarze partyjni, przestępstawach , które popełniano. Opisywał mechanizm podporządkowania Polski, nieufność w samej PZPR, losy więzionych żołnierzy AK. Było to jedno z ważniejszych wyda rzeń w procesie destalinizacji systemu, które zmusiło władze do wypuszczenia wielu więźniów i zreorganizowania aparatu bezpieczeństw a.

• author: Andrzej Paczkowski