Kulturka

Trzy twarze Józefa Światły - Andrzej Paczkowski

W grudniu 1953 roku Józef Światło, Wicedyrektor Departamentu X MBP, nie wrócił z podróży służbowej do Berlina. Izak Fleischfarb, urodzony w 1915 roku we wsi Medyń koło Zbaraża, jako Józef Światło zrobił po wojnie bardzo szybką karierę w organach bezpieczeństwa, a od 1948 roku współzarządzał ściśle tajną komórką do zwalczania wrogów wewnątrz partii komunistycznej, późniejszym Departamentem X MBP. Pracował w nim do 5 grudnia 1953 r. Rząd amerykański udzielił mu azylu, a bezpośrednią relację z informującej o tym konferencji nadawało m.in. Radio Wolna Europa, które emitowało przez ponad pół roku cykl audycji Za kulisami bezpieki i partii, oparty na jego relacjach. Światło demaskował w nich elity komunistyczne i działania organów bezpieczeństwa. Było to jedno z ważniejszych wydarzeń w procesie destalinizacji systemu, które zmusiło władze do wypuszczenia wielu więźniów i zreorganizowania Bezpieki.