Trzej kronikarze
Tytuł powyższy może nieco wprowadzać w błąd. Sugeruje mianowicie, że treść książki dotyczy trzech dziejopisów, najbliższych czasowo początkom naszego państwa. W rzeczywistości dotyczy ona czterech historyków. Trzech z pośród nich ukazało fragmenty wczesnych dziejó w Polski. Paweł Jasienica, omawiając treści kronik Thietmara, Anonima Galla i Wincentego Kadłubka, dał do nich obszerny komentarz, k tóry jest, podobnie jak dzieła pisarzy z XI i XII wieku, źródłem poznania potrzeb społecznych, tym razem w drugiej połowie XX wieku. Autor umieszcza swe uwagi w szerokim kontekście dziejowym wczesnego średniowiecza polskiego. Przytaczając fragmenty kronik, ukazuje realia dawnej epoki, wydarzenia polityczne i przede wszystkim zwraca uwagę na ich znaczenie dla kształtowania się świadomości zbioro wej Polaków, na wartości ważne dla ich wspólnoty ? wolność, niepodległość, przywiązanie do własnej ziemi i własnej tradycji. - ze Wstępu Henryka Samsonowicza