Kulturka

Szczuropolacy Podsłuchowisko - Edward Redliński

Słynna powieść Edwarda Redlińskiego, która doczekała się dwóch głośnych adaptacji: filmowej ? ?Szczęśliwego Nowego Jorku? oraz teatralnej ? ?Cud na Greenpoincie?. ?Szczuropolacy? (książka wydawana niegdyś także pod tytułem ?Szczurojorczycy?) to pełna gorzkich refleksji groteskowa opowieść z życia ubogich polskich emigrantów zarobkowych w USA, którzy, wyjeżdżając z Polski, byli niegdyś pełni wiary w poprawę własnego życia, na miejscu zaś musieli stawić czoła nędzy dnia codziennego szokująco odmiennej od ?amerykańskiego snu?. Skazani na życie w ciasnych, wynajmowanych mieszkaniach (szczurzych norach), nie znający języka, ani miejscowych zwyczajów, oderwani od rodziny i tradycji, pracując od świtu do nocy za marny grosz, byli bez szans na awans społeczny i sukces zawodowy. Redlińskiemu w mistrzowsko lapidarnej narracji udaje się ? poprzez krytykę amerykańskiego kultu pieniądza oraz kultywowanego tamże modelu sukcesu (?od pucybuta do milionera?) ? pokazać w krzywym zwierciadle polskie przywary i grzechy narodowe: chciwość, małostkowość, kłótliwość, skłonność do anarchii. Ekranizacja ?Szczuropolaków? w reżyserii Janusza Zaorskiego (pt. ?Szczęśliwego Nowego Jorku?) odniosła duży sukces frekwencyjny, film znalazł również uznanie krytyki (wystąpili m.in.: Cezary Pazura, Bogusław Linda, Janusz Gajos, Katarzyna Figura, Zbigniew Zamachowski i Rafał Olbrychski). ?Szczuropolacy? to popis artystycznej wirtuozerii Redlińskiego. Janusz Drzewucki