Kulturka

Strefa cyrkowa

Dawna siedziba szlachecka na zachód od Pragi czeskiej, pierwowzór tytułowego zamku z powieści Franza Kafki, staje się sceną niezwykł ych wydarzeń, których ramy czasowe zakreślają koniec drugiej wojny światowej i praska wiosna. Sierociniec prowadzony przez siostry z akonne zostaje przejęty przez milicję, a dzieci mają odebrać szczególną edukację: nowi gospodarze palą dawne książki, interpretują p rzeszłość na własny sposób. Nastoletni Rosjanin Ilja, którego najprawdopodobniej porzucili rodzice, staje się na skutek takiego wych owania sabotażystą. Do sierocińca docierają pogłoski o inwazji państw Układu Warszawskiego, wybucha panika i chaos. Kiedy wśród zało gi jednego z wkraczających radzieckich czołgów Ilja dostrzega swojego ojca, postanawia zaciągnąć się jako tłumacz i przewodnik. Powi eść Topola to wycieczka w głąb europejskiej przeszłości. Ironia autora i satyryczny ton powieści ani trochę nie umniejszają wnikliwo ści analizy. Perspektywę Ilji porównuje się do oglądu Oskara z Blaszanego bębenka Güntera Grassa.

• author: Jáchym Topol