Kulturka

Społeczne wytwarzanie przestrzeni - Bohdan Jałowiecki

Przestrzeń, w której żyjemy, nie jest tworem natury, lecz dziełem na wskroś ludzkim, przez ludzi wytworzonym w sposób uwarunkowany czynnikami przyrodniczymi, społecznymi i kulturowymi. Wytworzone są wsie, miasta, pola uprawne i fabryki, kanały, mosty, drogi, lotniska. Przestrzeni naturalnych, dziewiczych, nieskażonych ręką ludzką jest coraz mniej, a jeżeli są, to na ?krańcach Ziemi?, poza obszarami stałego zamieszkiwania ludzi. Lecz i tam jest widoczne zanieczyszczenie powietrza, zwiększone promieniowanie, zachwianie równowagi ekologicznej. O tym, jak w istocie wytwarzana jest przestrzeń, decydują zarówno warunki środowiska naturalnego, sposób produkcji, układ władzy, jak i ?model świata? danego społeczeństwa. Przy takim rozumieniu tego procesu możliwa jest zarówno analiza konfliktów interesów działających w przestrzeni podmiotów, jak i ekspresji siły kreacyjnej jednostek. Przy czym owa siła kreacyjna nie musi być wyłącznie udziałem architektów czy urbanistów, albowiem można zasadnie stwierdzić, że autorem Wersalu był raczej Ludwik XIV niż Le Nôtre i Le Vau.