Kulturka

Smakowanie raju - Icek Erlichson

Nie trzeba tysiąca stron, aby napisać epopeję. Ta mała książka opowiada wielką historię jednego człowieka. Icek Erlichson, polski Żyd, miał 17 lat, gdy rozpoczęła się II wojna światowa. Uciekając przed nazistami, młody żydowski chłopiec, zwiedziony komunistyczną propagandą swoich przyjaciół, przekradł się do ZSRR. Tam bardzo szybko i boleśnie przekonał się, jakie było prawdziwe oblicze ?ojczyzny światowego proletariatu?. Poznał to oblicze od jego najstraszliwszej strony. Jego istota polegała na wszechogarniającej przemocy, inwigilacji i ewidencji, a ucieleśnieniem owej istoty, oraz ważną częścią radzieckiej gospodarki, były więzienia i obozy pracy przymusowej. W tym zakresie Erlichson stał się mimowolnym ekspertem od Związku Radzieckiego i ważnym świadkiem tamtej straszliwej epoki. Był więźniem, jeńcem i łagiernikiem, co ? skupione w jednej osobie ? jest istnym ewenementem. Udało mu się opuścić ZSRR i po kilku latach spisał swoje wspomnienia. Autor nie tylko miał znakomity zmysł obserwacji oraz umiejętność analizy i syntezy swoich przeżyć, ale i talent narracyjny. Są w tej książce stronice godne pióra George'a Orwella.