Kulturka

Rzeźba gdańska przełomu XIV i XV wieku

pejzażu artystycznym dawnego państwa zakonnego u progu XV stulecia nastąpiła powolna stagnacja prężnych środowisk twórczych: Malborka, Torunia, Chełmna, Elbląga. Na ich tle Gdańsk zaistniał wówczas jako swego rodzaju fenomen: stosunkowo młody organizm miejski, heterogeniczny kulturowo, bez ugruntowanej tradycji artystycznej, a jednak obfitujący w dzieła sztuki wysokiej klasy ? przede wszystkim rzeźby, wpisujące się w ramy głównych nurtów stylistycznych przełomu XIV i XV wieku. Ten swoisty rozkwit deus ex machina przeszedł w ciągłą, krystalizującą się w miarę upływu lat działalność artystyczną, zmierzającą od arcydzieł do seryjnej produkcji, niemniej ? prężną i prowadzącą ku dominacji Gdańska na gruncie państwa zakonnego. Niniejsze studium obszernie prezentuje zjawiska, jakie wy-stąpiły w rzeźbie gdańskiej doby stylu międzynarodowego około 1400 roku, z uwzględnieniem XIV?wiecznych dokonań twórczych, które ten styl poprzedziły, oraz z zarysowaiem jego dalszej ewolucji w lokalnej kreacji artystycznej, aż do lat czterdziestych XV stulecia.