Kulturka

Pytania bez odpowiedzi

O Albercie Speerze zwykło się mówić, że jest najbardziej zagadkową osobistością nazistowskich Niemiec. Mimo iż postrzegał siebie jak o człowieka apolitycznego, w wieku zaledwie trzydziestu lat został naczelnym architektem Rzeszy, przebywał w najbliższym otoczeniu H itlera jako jego zaufany człowiek, a w 1942 r. został mianowany ministrem zbrojeń. Wspólnie z Hitlerem opracowywał plany ''stolicy św iata Germanii'', jego pomysłem są ''katedry świetlne'', jego dziełem Nowa Kancelaria Rzeszy. Na dworze Hitlera był pod wieloma względam i wyjątkiem: kulturalny, zdolny, wykształcony. Jak to więc możliwe, że tak bezkrytycznie poddał się barbarzyńskim rządom? Że nie dos trzegał zbrodni reżimu? Co wiedział o masowych mordach? I po co zjawił się w nocy z 23 na 24 kwietnia 1945 r. w bunkrze Hitlera? Pr óbę odpowiedzi m.in. na te pytania stanowią notatki Joachima Festa, opublikowane ćwierć wieku po śmierci Speera w 1981 r. Są to zapi ski z rozmów, które prowadzili ze Speerem przez prawie piętnaście lat, poczynając od roku 1967, kiedy opuścił on więzienie w Spandau . Fest był wówczas lektorem i redaktorem jego''Wspomnień''. Rozmowy toczyły się w różnych miejscach: w Heidelbergu, Meran, na Sylcie, a dotyczyły polityki reżimu, walk o władzę, pozycji Speera i wielu innych kwestii. Fest przytacza liczne szczegóły, które składały s ię na atmosferę tych spotkań.

• author: Joachim Fest