Przyczyny i skutki
Przyzwyczailiśmy się do obrazu historii jako logicznie ze sobą
powiązanego ciągu wydarzeń prowadzącego do określonych, dających się
przewidzieć skutków. Taki pogląd zawdzięczamy pracy historyków, którzy
porządkują fakty i starają im się nadać jakiś sens. Ale czy jest to
obraz prawdziwy? Przecież historia tworzy się również obecnie. Czy w
bieżących wydarzeniach zauważamy logiczny ich rozwój i dążenie do
określonego celu?
W swojej książce James Burke pokazuje, że w tym pozornie uporządkowanym
obrazie przeszłości pominięto jeden niezwykle istotny czynnik ? rolę
przypadku. Często dzięki przypadkowym spotkaniom, zasłyszanym mimowolnie
informacjom dochodzi do przełomowych odkryć, które zmieniają bieg
historii i są postrzegane później jako efekt wytrwałego dążenia
ludzkości do osiągnięcia ustalonego celu. Jeszcze częściej mamy do
czynienia z sytuacją odwrotną, gdy zdawałoby się bardzo obiecujące
dzieło czy rozwiązanie techniczne okazuje się ślepym zaułkiem donikąd
nie prowadzącym. ?Przyczyny i skutki? Jamesa Burke?a każą nam się
właśnie nad tym wszystkim zastanowić.