Kulturka

Przerwana żałoba

Autorka ujmuje polską pamięć nazistowskich obozów koncentracyjnych jako
przedmiot stałych sporów między różnymi aktorami społecznymi: byłymi
polskimi więźniami politycznymi, przedstawicielami społeczności
żydowskiej oraz zdominowanymi przez komunistów władzami centralnymi i
administracją lokalną. Pokazuje też, jak żywe i bolesne dyskusje na
temat dziedzictwa okupacyjnego pierwszych lat powojennych uległy
wyciszeniu wraz ze stalinizacją kraju. Wóycicka wskazuje również na
analogie i różnice między procesami zachodzącymi w tym samym czasie w
innych krajach europejskich po obu stronach żelaznej kurtyny. Praca
stanowi jednocześnie przyczynek do współczesnych debat na temat
świadomości historycznej Polaków. Podważa bowiem prosty podział na
pamięć oficjalną, propagowaną przez komunistyczne władze, oraz pamięć
potoczną, przekazywaną wewnątrz rodziny oraz innymi nieoficjalnymi
kanałami. Czasy PRL ? twierdzi autorka ? miały przemożny wpływ na
świadomość historyczną polskiego społeczeństwa i to nie tylko poprzez
oddziaływanie propagandy, ale przede wszystkim poprzez blokowanie debat
publicznych i tabuizację wielu tematów. Zdaniem Wóycickiej, w Polsce
okres społecznej żałoby po zakończeniu drugiej wojny światowej nigdy nie
został zamknięty.

• author: Zofia Wóycicka