Kulturka

Procesy o czary w Polsce w wiekach XV - XVII

Oferowana praca jest pierwszą syntezą dziejów prześladowania czarownic po blisko 60 latach. Poza czarownicami głównym bohaterem pracy jest wspólnota lokalna i jej przedstawiciele, którzy sprawują na danym terenie sprawiedliwość, i którzy w określonych warunkach decydują się na wdrożenie procesu o czary przeciw jednej ze swoich współmieszkanek. Autorka przeprowadziła imponującą kwerendę w źródłach i literaturze, zarówno europejskiej, jak przede wszystkim w zbiorach polskich. Na uwagę zasługuje zapoznanie się z literaturą środkowoeuropejską (czeską, słowacką i węgierską), dzięki czemu praca ma charakter prawdziwie europejski. SPIS TREŚCI Podziękowania Wstęp Jak opisać czary? Propozycje zagraniczne Propozycje polskie Szaleństwo czarownic - zjawisko i jego podstawy Terminologia E.E. Evans-Pritchardsa i przypadek polski Spór w języku i czary Czary - próby staropolskich systematyzacji Nazwy czarownic w protokołach procesów Czary i zabobony - definicje robocze Średniowiecze Szaleństwo czarownic - era wczesnonowożytna VOX DEI Czary i herezja Procesy o czary przed sądami kościelnymi Stanowisko Kościoła wobec czarownic w XVI-XVIII w. Świeckie ramię sprawiedliwości Prawo niemieckie Miejski proces o czary Konstytucja sejmowa z 1543 roku Konstytucja sejmowa w 1776 roku Apelacje Sąd Wyższy Prawa Niemieckiego na Zamku w Krakowie Sądy zadworne i Trybunał Koronny Apelacje do sądów grodzkich Apelacje w środowisku wiejskim Dynamika zjawiska Sądy Geografia prześladowań Pierwsze procesy świeckie Reformy chrześcijańskie i ich wpływy na nasilenie prześladowań Wyroki Oskarżeni Zmierzch scholastycyzmu - zanik procesów w wielkich miastach Prus Koniunktura na prześladowanie Ostatnie procesy Czyżby upiory pokonały czarownice? Zaklęte rewiry - miasta i wsie Miasta Wsie Świat czarownic Czarownica Diabeł Sabat Zakończenie Wykaz skrótów