Kulturka

Poza winą i karą. Próby przełamania podjęte przez złamanego

Jean Amery napisał cykl esejów zatytułowany Poza zbrodnią i karą w dwie dekady po uwolnieniu z obozu koncentracyjnego w Bergen-Belse n. Przedstawia tutaj skrajny przypadek, jakim są funkcjonowanie intelektulisty w obozie oraz tortury. Człowiek intelektu, powiada Am éry, przywykł podawać w wątpliwość istnienie władzy, w obozie jednak brakuje ku temu jakichkolwiek przesłanek: ''W potwornym i nieprz ezwyciężalnym kształcie wznosiła się przed więźniem władza państwa SS, rzeczywistość, której nie dało się obejść i która przez to na koniec zaczynała się wydawać rozsądna''. Refleksje Améry`ego, jego konstrukcje myślowe i jego dialektyka, otworzyły zupełnie nową pe rspektywę w toczącym się w tamtych latach ''dyskursie o Auschwitz''.

• author: Jean Amery