Kulturka

Podstawy logiki

Właściwe rozumienie terminu ?zdanie w sobie? Bolzano pragnie zapewnić czytelnikowi przez ustalenia przede wszystkim negatywne: oddzielenie zdania w sobie od jego wypowiedzenia, a także od myśli, której ono jest ?materiałem? ponadto przez oddzielenie go od tego, co nie jest zdaniem, ponieważ niczego nie mówi (a jedynie coś przedstawia), nie może więc być nośnikiem prawdziwości i fałszywości ? tzn. przez oddzielenie od idei. Następnie charakteryzuje on dodatkowo zdanie w sobie (podobnie idee i prawdy) jako coś nierzeczywistego, tj. coś, co będąc pewnym czymś, przedmiotem, jednak nie istnieje. Trzeba wyjaśnić, że istnienie w tym sensie, rzeczywistość, Bolzano traktuje jako rzeczywistość czasowo-przestrzenną, rzeczywistość bytów oddziałujących. Choć więc zdania w sobie są czymś, czymśobiektywnym, to nie istnieją, tak jak istnieją stoły, ludzie, kwiaty i ich własności, a także Bóg. Nie istnieją, dodajmy, jak nie istnieją czas i przestrzeń oraz przedmioty matematyczne, które również mimo to są czymś obiektywnym.

• author: Bolzano