Kulturka

Oskarżona: Wiera Gran

Biografia żydowskiej śpiewaczki z warszawskiego getta, Wiery Gran to
opowieść o cenie przeżycia i cieniu, jaki rzuca na dalszy los. Miała
wszystko, czego potrzeba wschodzącej gwieździe ? egzotyczną urodę,
piękny niski kontralt, i muzykę we krwi. Była tak nieśmiała, że pierwsze
piosenki śpiewała zza sceny obawiając się zetknięcia z publicznością. Do
lata 1939 nagrała kilkadziesiąt piosenek o wszelkich barwach miłości.

Wiera Gran mieszkała i śpiewała w dziennicy zamkniętej od wiosny 1941 do
lata 1942. Całe jej dalsze życie było konsekwencją tych kilku miesięcy.
Oskarżono ją o współpracę z nazistami, okrzyknięto kolaborantką i
unicestwiono za życia.
Uniewinniona w warszawskim procesie Centralnego Komitetu Żydów Polskich
opuściła Polskę w 1950 roku.
Wielokrotnie i na kilku kontynentach wzywano do bojkotu ?gestapowskiej
kurwy?. A jednak trwała.
Występowała w paryskim hotelu Lutetia i w kabarecie Dinarzade, w sali
Pleyel i Carnegie Hall, śpiewała gościnnie w Sztokholmie i Londynie,
wyjechała na tournee po Ameryce Północnej. Koncertowała u boku Charlesa
Aznavoura. W Izraelu widzowie grożą przebraniem się w obozowe pasiaki,
jeśli ośmieli się wystąpić na scenie, uciekła do Francji, stamtąd do
Wenezueli, ale i tam dosięgła ją przeszłość ? pomówienie, znieważenie,
zniesławienie, szkalowanie.

Czuła się pogrzebana za życia. Zmarła w Paryżu 19 listopada 2007 roku.

• author: Agata Tuszyńska