O wojnie ojczyźnianej 1941-1945
Autor składa hołd żołnierzom walczącym z Hitlerem i oddaje cześć heroizmowi narodu rosyjskiego. Należy do tych pisarzy, którzy służą swemu narodowi, ale mu się wysługują - stąd tyle gorzkich prawd w tych rozważaniach. Popow mógłby powtórzyć słowa Piotra Czaadajewa sprzed niemal dwóch wieków: ''Kocham swój kraj, życzę mu chwały'', ale ''nie nauczyłem się kochać wej ojczyzny z zamkniętymi oczami, z pochyloną głową, z milczeniem na ustach. Sądzę, że można być pożytecznym dla własne go kraju, tylko pod warunkiem że się go wyraźnie widzi: myślę, że czasy ślepej miłości minęły, że teraz przede wszystkim winniśmy oj czyźnie prawdę''. Wierny tej zasadzie Popow pisze prawdę i z otwartymi oczami i podniesiona głową opowiada o demokratycznej historii swojej ojczyzny . Dziś, w chwili zdumiewających deklaracji wielkorosyjskiego - czy raczej wielkosowieckiego - szowinizmu, głos Gwariła Popowa jest ś wiadectwem uczciwości i odwagi tej ''innej Rosji'' - Rosji szanującej wolność, godność i prawdę. Dla Polaków ten głos jest szczególnie ważny - to powód, że demokracja polska ma w Rosji przyjaciół. Adam Michnik