Kulturka

Nowy kosmos. Strinberg, nauka i znaki - Balbierz Jan

August Strindberg, jedna z najważniejszych postaci europejskiego modernizmu, pisarz, który - zgodnie z określeniem Jana Błońskiego - 'podważył fundament dramatu, ale możliwości sceny rozszerzył niemal ad infinitum', znany jest w Polsce niemal wyłącznie jako twórca teatralny. Dramaturgia to jednak tylko niewielki ułamek dzieła szwedzkiego pisarza. Po roku 1892 Strindberg porzuca na kilka lat działalność literacką i zaczyna zajmować się eksperymentami chemicznymi i alchemicznymi oraz badaniami z zakresu fizyki, optyki, astronomii, biologii, meteorologii, geologii i lingwistyki. Krystalizuje się wtedy nowy, inspirowany pismami Swedenborga, Linneusza, Goethego i dziewiętnastowiecznych alchemików i okultystów, światopogląd pisarza. 'Metoda' naukowa Strindberga oparta jest na nieustannym poszukiwaniu podobieństw i analogii, odrzuca on przy tym paradygmat pozytywistyczny i wszelki podział na specjalizacje naukowe, próbując opisać całość stworzenia w kategoriach religijnych.