Kulturka

Nowele i opowiadania

Henryk Sienkiewicz (1846-1916), powieściopisarz, nowelista i publicysta okresu pozytywizmu. Był jednym z najpopularniejszych pisarzy polskich, docenianym zarówno przez krytyków, jak i czytelników, pierwszym, któremu można by nadać miano twórcy bestsellerów. Jego t wórczość była powszechnie znana i czytana w większości polskich domów. W bogatej spuściźnie literackiej Sienkiewicza znajdują się za równo nowele, np. Latarnik (1882), Janko Muzykant (1880), jak i powieści, spośród których największą popularność zyskały Trylogia (1 883-1888), a wśród młodszych czytelników W pustyni i w puszczy (1911). W 1905 roku otrzymał nagrodę Nobla.
Sienkiewicz napisał około 50 małych utworów epickich. Pozostają one nieco w cieniu powieściowego dorobku autora Trylogii, choć to wł aśnie nowele i opowiadania dominowały w jego twórczości do czasu, gdy zyskał sławę dzięki powieściom historycznym. Sienkiewicz upraw iał różne odmiany nowelistyki. Obszerne szkice (Szkice węglem, Za chlebem, Bartek Zwycięzca) sąsiadują w jego dorobku z powiastkami (Hania), obrazkami (Jamioł) i nowelą klasyczną z silnie zaznaczoną pointą (Sachem, Janko Muzykant, Latarnik). W obrębie nowelistyczn ej twórczości pisarza wyróżnić można według Henryka Markiewicza trzy podstawowe kręgi tematyczne: chłopski, antyzaborczo-patriotyczn y i amerykański, które przeważnie się ze sobą łączą; pierwsze dwa wpisują się ściśle w nurt głównych zainteresowań pisarzy-pozytywis tów, zaś tzw. 'nowele amerykańskie' zrodziły się na podłożu obserwacji i doświadczeń zebranych przez pisarza w czasie jego podróży d o Stanów Zjednoczonych.

• author: Henryk Sienkiewicz