Kulturka

Literatura a myśl słaba - Andrzej Zawadzki

Książka Literatura a myśl słaba przedstawia podstawowe założenia filozoficzne tzw. myśli słabej - ważnego zjawiska w dzisiejszej panoramie myślowej - ukształtowanej m.in. przez dwóch myślicieli: Constantina Noikę i Gianniego Vattimo, którą cechuje zwrócenie szczególnej uwagi na to wszystko, co bytowo kruche, ułomne, kalekie, wybrakowane, i uczynienie z tych obszarów doświadczenia punktu wyjścia refleksji filozoficznej oraz kulturowej. W myśli słabej istotne jest też założenie, że sposób manifestowania się bytu słabego, czy też ?osłabionego?, można wyrazić najlepiej za pomocą pojęcia śladu. Pewne wątki myśli słabej - a szczególnie właśnie pojęcie śladu - zastosowane zostały w książce do próby reinterpretacji podstawowych pojęć poetyki: pojęcia mimesis, tu traktowanego jako naśladowanie, ze szczególnym akcentem położonym właśnie na śladowość, pojęcia podmiotu tekstowego jako śladu-rysy, a także szeroko pojętej słabej formy dzieła literackiego, znamiennej zwłaszcza dla późnego modernizmu. Literatura a myśl słaba opisuje również te tendencje w literaturze nowoczesnej, w których najpełniej doszła do głosu intuicja ?słabego? bytu, rzeczywistości, która - mówiąc najogólniej - utraciła swą substancjalność. Intuicja ta jest wyrażona najczęściej przy pomocy motywu śladu, w różnych jego znaczeniach: jako odcisku, resztki, znaku-przekazu. W ostatniej części książki zostały opisane trzy metafory mimesis, które można odnaleźć w nowoczesnej literaturze, a także filozofii: przenośnie tańca, mimiki i ornamentu, które stanowią istotny kontekst interpretacyjny dla problematyki śladu i naśladowania.