Legendy nowoczesności
Kolejny tom dzieł Czesława Miłosza zawiera zbiór esejów powstałych w
czasie wojny. Przenikliwy rozrachunek intelektualisty z nowoczesnymi
mitami i ideałami, przeprowadzony w obliczu ich klęski, a dokonany w
cyklu świetnych esejów poświęconych wybitnym tekstom literackim (Defoe,
Balzac, Stendhal, Gide, Tołstoj, Witkacy) i filozoficznym (James,
Nietzsche, Bergson). Drugą część tomu wypełnia eseistyczna
korespondencja Miłosza z Jerzym Andrzejewskim, pochodząca z tego samego
okresu i poruszająca pokrewne tematy.
''Nieraz więcej bywa rozterki niż pewności. Pod tym względem książka
stanowi wyraz ciemnych czasów, w których jakakolwiek pełna realizacja
jest zadaniem niemal nad siły. Wartość więc jej polega raczej na tym, że
jest w niej coś z intelektualnego pamiętnika.''