Kulturka

Krzyżówka

W ustawach norymberskich z roku 1935, które służyły 'ochronie czci i krwi niemieckiej', wprowadzono nową terminologię - dziecko z żydowsko-niemieckiego małżeństwa określano tam jako 'żydowską krzyżówkę pierwszego stopnia'. Taką 'krzyżówką' była autorka tej książki - Anita Halina Wahlmann, zwana w dzieciństwie Dzidzią. Gdy wybuchła wojna, Dzidzia miała sześć lat. Do Łodzi wkroczyli Niemcy. Już w pierwszych dniach zaczęły się prześladowania Żydów: wyrzucano ich z mieszkań, bito na ulicach. Grozę wywołało powieszenie dziesięciu Żydów na Bałuckim Rynku. Rodzice Dzidzi nie zdecydowali się na ucieczkę - narodowość ojca miała im zapewnić bezpieczeństwo. Zawarcie żydowsko-niemieckiego małżeństwa przed ukazaniem się ustaw norymberskich nie było przestępstwem. Ojciec miał papiery niemieckie, matce i dzieciom przysługiwał - przynajmniej teoretycznie - status obywateli polskich.

• author: Anita Halina Janowska