Kulturka

Jeżow: żelazna pięść Stalina

Jego nazwisko stało się uosobieniem stalinowskiego terroru. Termin jeżowszczyzna wszedł do podręczników historii jako synonim najpot worniejszych masowych represji. Nikołaj Iwanowicz Jeżow, ludowy komisarz spraw wewnętrznych ZSRR, szef NKWD w latach 1936-38, krwawo rozprawił się z ekipą swojego poprzednika Gienricha Jagody. Nakazał stosowanie tortur podczas przesłuchań, w których sam uczestnicz ył. Dokonał czystek w Armii Czerwonej i partii. Zamknął w gułagach miliony niewinnych Rosjan. Kazał rozstrzelać półtora miliona ludz i- podobno do niektórych więźniów strzelał sam... Przez dwa lata ponura sława i wszechmocna pięść ?Krwawego Karła'' (miał 153 cm wzrostu) sięgała po najdalsze krańce czerwonego imperi um. Na podstawie szokujących materiałów z archiwów radzieckiej bezpieki i prywatnych dokumentów Jeżowa autorzy - w książce napisanej dla renomowanego wydawnictwa Yale University Press - odtwarzają jego życie i drogę na najważniejsze stanowisko w państwie, drugie po ra dzieckim Bogu. Szukają odpowiedzi na niełatwe pytania: kim był człowiek, który dopuszczał się nieludzkich czynów; dlaczego pomocny i serdeczny towarzysz - a tak zapamiętano go w latach 20. - zmienił się w fanatycznego mordercę. I odkrywają, że Jeżow nie był wyłącz nie narzędziem w rękach Stalina, lecz zręcznym manipulatorem. Dlatego zdobył nieograniczoną władzę, którą cieszył się przez dwa lata , zanim i jego pochłonęła machina stalinowskiego terroru.

• author: J. Arch Getty, Oleg W. Naumow