Jaszczur
Młodzieniec Rafael de Valentin zamierza popełnić samobójstwo po przegraniu w kasynie ostatnich pieniędzy. Przypadkowo trafia do magazynu starożytności ? sklepu z antykami, tam tajemniczy starzec pokazuje mu skórę jaszczura z inskrypcją w sanskrycie. Głosi ona, że osoba, która wejdzie w posiadanie jaszczura będzie mogła spełnić każde marzenie, jednak skóra będzie się kurczyć, w miarę wypowiadania kolejnych życzeń. W momencie gdy zniknie całkowicie, jej posiadacz umrze. Mimo ostrzeżeń właściciela sklepu Rafael postanawia wziąć z sobą jaszczura, rezygnuje z samobójstwa i zapowiada rozpoczęcie nowego, pełnego rozrywek i uciech, beztroskiego życia. Fantastyczne ramy fabuły są dla Balzaka jedynie pretekstem do podjęcia próby całościowej analizy współczesnego mu społeczeństwa paryskiego, ze szczególnym wskazaniem na środowisko młodych, żądnych sławy i bogactwa przybyszów z prowincji.