Kulturka

Jak zaczęła się zimna wojna. Sprawa Guzenki i polowanie na radzieckich szpiegów

Przed kilkadziesiąt lat większość oficjalnych dokumentów na temat Guzenki - radzieckiego szyfranta w Kanadzie, w Wielkiej Brytanii i w Stanach Zjednoczonych - była utajniona. Jednak archiwa rządowe w tych trzech krajach zostały wreszcie otwarte, a służby wywiadowc ze Kanady i Wielkiej Brytanii ujawniły ogromną ilość fascynujących nowych świadectw. W 2003 roku Kanadyjska Tajna Służba Wywiadowcza (CSIS), na prośbę autorki tej książki, odtajniła setki dokumentów RCMP w sprawie Guzenki, a pod koniec tego samego roku Brytyjczycy udostępnili znaczną część dotyczących go materiałów MI-5. Odtwarzając historię Guzenki, książka odnawia spór, który rozpoczął się w epoce McCarthy'ego i dzieli historyków do dzisiaj. W jakim stopniu ludzie, którzy w latach czterdziestych przekazywali tajne informacje Rosjanom, naprawdę byli agentami, a w jakim po prostu sympatykami sprawy komunistycznej, wciągniętymi niechcący w radziecką siatkę szpiegowską? Czy możemy dzisiaj powiedzieć, z ponad pię ćdziesięcioletniej perspektywy i z ogromną ilością nowych dokumentów archiwalnych, że warto było toczyć zimną wojnę, tak jak toczył ją Zachód z radzieckim szpiegostwem we wczesnych latach powojennych? Ta książka jest próbą odpowiedzi na podobne pytania.

• author: Amy Knight