Kulturka

Iwan Groźny - Henri Troyat

Osierocony przez ojca i matkę, oddany pod opiekę bojarów wydzierających sobie władzę, Iwan IV od najmłodszych lat uczy się przebiegłości i okrucieństwa. Gdy ma siedemnaście lat, w 1547 roku ogłasza się carem i od razu staje się władcą udzielnym i nieufnym. Skłonność do rozwiązłości i przemocy łączy z chorobliwą wręcz pobożnością. Sadysta i mistyk zarazem, ma się za namiestnika Boga na ziemi i z góry rozgrzesza się z wszelkich występków. Czyni zło w tajnym porozumieniu ze Stwórcą. Wybujała podejrzliwość każe mu wszędzie dostrzegać szpiegów i zdrajców. Jego najwierniejsi poddani giną jeden po drugim na okrutnych torturach, a on na klęczkach między dwiema modlitwami wydaje najsroższe rozkazy. Kocha przelew krwi i kobiety. Nienasycony sybaryta, nie bacząc na szemrania Kościoła, żeni się osiem razy. A mimo wszystko nie traci z oczu swego posłannictwa. Gorliwie się trudzi reorganizacją kraju i poszerzeniem jego granic w nieustannych walkach, ze zmiennym szczęściem, z Polakami, ze Szwedami, z Tatarami... I tak, rozdarty między dewocją a rozpustą, między trzeźwością umysłu a szaleństwem, car Iwan Groźny pozostaje zagadką. Kim był naprawdę? W zapierającej dech w piersi biografii Henri Troyat - jeden z najznakomitszych pisarzy francuskich XX wieku, wybitny znawca dziejów Rosji, autor biografii Piotr Wielki - ożywia dla nas tę wynaturzoną postać, a wokół niej zgiełk bitew, barbarzyński przepych dworu, duszną atmosferę izb tortur. Odkładamy tę książkę oszołomieni zawartą w niej namiętnością, drapieżnością i tajemnicą...