Kulturka

Intertekstualność implikacje dla teorii przekładu - Majkiewicz Anna

Jak zdefiniować zjawisko intertekstualności na potrzeby teorii przekładu literackiego? W jaki sposób tekst literacki nawiązuje do tekstów literatury wysokiej, literatury niskiej i innych tekstów kultury? Gdzie i za pomocą jakich sygnałów intertekstualnych ujawnia się w dziele literackim ''dialog międzytekstowy''? Jaką wartość semantyczną dla dzieła literackiego mają odwołania intertekstualne? Zjawisko intertekstualności ? termin o ponad trzydziestoletniej tradycji, lecz nadal aktualny ze względu na ''wielodyskursywną'' praktykę literacką ? doczekało się pełnego opisu z punktu widzenia zagadnień teorii przekładu. Zaproponowana przez autorkę typologia nawiązań intertekstualnych wyznacza kierunki analiz dla teoretyków przekładu, a tłumaczom wskazuje przestrzenie, których pominięcie prowadzi do zubożenia dzieła oryginalnego, a czasem nawet do znaczącego odkształcenia jego pierwotnej intencji. Opisywane tu relacje międzytekstowe wykraczają poza wewnątrzliterackie odniesienia i obejmują również związki z innymi sztukami (np. muzyka, film) oraz z pozaliterackimi dyskursami (media masowe, kultura masowa itp.). Materiałem egzemplifikacyjnym są wczesne powieści autriackiej noblistki Elfriede Jelinek.