Kulturka

Glosy labiryntu. Od Śmierci w Wenecji do Monizy Clavier

Nowoczesność zaintrygowana jest labiryntem bardziej jako typem przestrzeni niż fragmentem mitu bohaterskiego. Oczywiście pamiętamy o Tezeuszu, Minotaurze i Ariadnie, jednak żaden z tych bohaterów nie działa na współczesną wyobraźnię równie silnie, co myśl o domu złożonym z niekończących się korytarzy, zbudowanym specjalnie po to, by gubić tych, którzy się w nim znajdą. Przeraża i fascynuje nas nie porykiwanie człowieka-byka, lecz grzmot, poszum lub milcząco narzucająca się obecność samego labiryntu, nade wszystko zaś myśl, że i my moglibyśmy do niego trafić - albo że już nas otacza. Podjęte w książce analizy utworów Manna, Sandauera, Lema, Gombrowicza, Mrożka pozwalają ukazać silę oddziaływania motywów i konstrukcji labiryntowych w literaturze ostatniego stulecia, ich rozpowszechnienie w różnych typach prozy, rozmaitość form, jakie przybierają, oraz wielość problemów, których uchwycenie staje się dzięki nim możliwe. Kategoriami kluczowymi dla dwudziestowiecznej literatury labiryntowej okazują się inicjacja, interpretacja, intertekstualność i groteskowość.

• author: Marcin Wołk