Kulturka

Gdyby Całkiem inna historia świata

Historia kontrfaktyczna, zwana też alternatywną, od lat fascynuje nie tylko historyków. Próby odpowiedzi na pytanie ?co by było gdyby? wciąż podejmują rzesze artystów, filmowców i pisarzy. Budzą one w równym stopniu ciekawość, co kontrowersje. Jednak warto to pytanie zadawać by lepiej poznawać różnorodne uwarunkowania ważnych wydarzeń, by docenić geniusz lub intuicję poszczególnych jednostek, czy wreszcie wysiłek całych społeczeństw. Tę książkę otwiera dylemat: czy powstałaby religia żydowska albo chrześcijaństwo gdyby w 701 r. p.n.e. Asyryjczycy zdobyli Jerozolimę? Ich klęskę spowodowała tajemnicza zaraza ? Autorzy opisują też wydarzenia trwające zaledwie ułamki sekund (!), np. ocalenie Aleksandra przed spadającym toporem, który mógł przerwać jego życie w wieku 21 lat, zanim stał się ?Wielkim?. Karty amerykańskiej historii też często zapisywał przypadek np. mgła, która pomogła wygrać George? owi Washingtonowi w 1776 r. i w konsekwencji powstały Stany Zjednoczone. W czasie trwającej przez 6 lat II wojny światowej wiele decyzji Hitlera wpłynęło na ostateczną przegraną. Np. John Keegan wskazuje, że gdyby po zwycięstwie w Grecji wiosną 1941 r. zaatakował Turcję i Bliski Wschód zdobywając potrzebną mu ropę i dopiero potem Związek Radziecki, miałby znacznie większe szanse na sukces. Przykłady można by mnożyć?