Kulturka

Filozofia i głos

W codziennym doświadczeniu głosy są wciąż obecne, dobiegają zewsząd.
Głos to zaledwie ulotna wibracja wydychanego powietrza. A zarazem ?
dzięki niesionym znaczeniom, niepowtarzalnej barwie i zróżnicowanym
sposobom modulacji ? najbardziej indywidualny środek wyrazu o zdawać by
się mogło nieograniczonych możliwościach. Dlatego nie dziwi, że od
początku swojej historii interesowała się nim filozofia.

Książka przedstawia właśnie filozoficzną historię głosu: od
Sokratejskiego daimoniona, przez Platońskie dążenie do ?umartwienia?
głosu w sztuce retorycznej, koncepcję Arystotelesa, nowożytne koncepcje
racjonalistyczne i sensualistyczno-woluntarystyczne do współczesnych
koncepcji fenomenologicznych oraz psychoanalitycznych. Do odsłaniania
filozoficznej historii głosu głównego impulsu dostarczyła najbardziej
spektakularna interpretacja znaczenia głosu ? interpretacja Derridy.
Sformułował on diagnozę, zgodnie z którą uprzywilejowanie wokalnie
artykułowanego słowa stało się podstawą metafizyki. I dlatego opatrzył
ją mianem fonologocentrycznej. Tym samym pokazał, że można potraktować
głos jako ogniskową nie tylko filozofii języka, nie tylko filozofii
podmiotu, ale całości metafizyki.

• author: Joanna Michalik