Kulturka

Dzieje Kresów - praca zbiorowa

Polska wkroczyła w krąg prawosławnej, ruskiej ziemi już w czasach Kazimierza Wielkiego i Jadwigi. Wtedy to przyłączone zostały do niej ziemie Rusi Halickiej - ze Lwowem, a także części Wołynia i zachodniego Podola. Skala możliwego oddziaływania na sąsiednią cywilizację, potraktowania jej jako obszaru misji, poszerzyła się jednak niepomiernie, kiedy Królestwo Polskie połączyło się węzłem unii z Litwą. Ten moment, rok 1385, otwiera na dobrą sprawę wielką historię Kresów jako swoistego cywilizacyjnego eksperymentu. Ocena wielowiekowej polskiej obecności na Kresach, a więc na obszarze, który stanowi kolebkę nowoczesnych narodów Litwy, Białorusi i Ukrainy, nie może być jednoznaczna. I spór o jej dziedzictwo będzie trwał - także w Polsce, gdzie niejeden już historyk (i niejeden polityk) podkreślał, że Polska o wiele więcej w tym romansie dziejowym ze Wschodem Europy dała niźli na nim skorzystała.