Kulturka

Dziecko żydowskie

Regina Lilientalowa (1877-1924), wybitna polska uczona i publicystka, już na początku XX wieku prowadziła pionierskie badania etnograficzne wśród polskich Żydów. Choć sama pochodziła z częściowo spolszczonej rodziny i była zwolenniczką umiarkowanej asymilacji, życie poświęciła dokumentowaniu żydowskiego folkloru, ludowych wierzeń i obyczajowości, ukazując w swych książkach niezmierzone bogactwo żydowskiej cywilizacji tworzonej na ziemiach polskich od wieków. Jako etnograf była samoukiem, jednak znajomość żydowskich języków i wyniesiona z domu wiedza na temat judaizmu sprawiły, że interesujące ją zagadnienia zgłębiała i przedstawiała z wyczuciem i swobodą niedostępnymi innym polskim badaczom. Do najważniejszych jej dzieł należy m.in. kilkutomowa praca Święta żydowskie w przeszłościi teraźniejszości oraz artykuł Kult ciał niebieskich u starożytnych Hebrajczyków i szczątki tego kultu u współczesnego ludu żydowskiego. Dziecko żydowskie, książka niegdyś popularna, dzisiaj nieco archaiczna, jest przede wszystkim niezwykłym dokumentem żywej kultury dnia codziennego, z jej odwiecznymi prawami i zwyczajami, dziwactwami i przesądami ? kultury, która kilkanaście lat po śmierci autorki przestała istnieć wraz z całą społecznością.