Kulturka

Cenniejsze niż perły

Niniejsza książka stanowi drugą część, a może raczej uzupełnienie zbioru pt. ?Mocą przepasały swe biodra. Portrety kobiet żydowskich? wydanego w 2006 roku przez Fundację im. prof. Mojżesza Schorra. Do wizerunków czternastu kobiet zamieszczonych w pierwszej częścidodaję obecnie osiem.

W średniowiecznym Midraszu HaGadol, zredagowanym przez Dawida ben Amrama, każda z cech dzielnej kobiety wymienionych w Pochwale dzielnej kobiety z Księgi Przysłów (31) została przypisana jednej z kobiet biblijnych i jednej literze alfabetu hebrajskiego. W mojej własnej galerii kobiet uwzględniłam również kobiety świeckie. Postanowiłam podkreślić łączącą je mocną nić tradycji ? każda z prezentowanych postaci nosi w sobie inną, acz podobną kobietę.
Bella Swarcman-Czarnota

Tak oto Sara brzemienna jest królową Esterą, Miriam ? midraszową żoną Adama Lilit, żona Ona ben Peleta ? żoną Manoacha, czyli matką Samsona, córki Selofchada ? kobietą z Szunam, Dolce z Wormacji ? Chaną, męczeńską matką siedmiu synów, Judith Kaplan-Eisenstein ? kompozytorką Miriam Gideon-Ewen, Dona Gracia

Nasi ? reprezentantką ?sułtanatu kobiet? Ester Kyrą, wreszcie poetka Ruchl Fiszman pojawiasię jako ucieleśnienie Izraela. Bat kol i Szechina uzupełniają całość jako figury istotne nie tylko w literaturze talmudycznej, midraszowej i kabalistycznej, ale także bardzo ważne dla żydowskich ruchów odnowy. Warto zauważyć, że nowe prądy w wieku XX i XXI pojawiają się w znaczącym stopniu za sprawą kobiet i w ich sprawie. W moim przekonaniu dzieje się tak dlatego, że to był punkt najpilniejdomagający się przemian. Rzecz bez precedensu ? kobiety żydowskie zaczęły ? masowo ? przemawiać własnym głosem we własnym imieniu. Interpretują teksty, studiują prawo religijne, piszą komentarze i midrasze, obejmują urzędy dotąd zarezerwowane tylko dla mężczyzn, moszcząc się wygodniej w judaizmie ? rozumianym nie tylko wąsko ? jako religia ? ale i szerzej ? jako cywilizacja.

• author: Bella Szwarcman-Czarnota