Kulturka

Aktywni czy bezradni wobec własnej przyszłości?

Zaradność, która jako cecha i jako kategoria analityczna robiła w latach dziewięćdziesiątych karierę, znajdowała swe przeciwieństwo w bezradności, którą przypisywano polskiej wsi. Czy polska wieś rzeczywiście jest bezradna wobec zmian, wobec własnej przyszłości? Czy bezradna jest młodzież wiejska? Pytanie społecznie ważne (bo pozwalające na weryfikację hipotez mówiących o dziedziczeniu elementów przeszłości), lecz nierozstrzygalne na poziomie przekonań czy powierzchownych obserwacji. Cóż bowiem znaczy bezradność? Intuicyjnie wiadomo. Po to, by orzekać w kategoriach naukowych potrzebne jest bardziej czułe instrumentarium, sięgające źródeł bezradności, tkwiących głęboko w systemie społecznym, w kulturze i w ludzkiej psychice.