Kulturka

Aktualność wolności

Czy skala wolności jednostki jest nieograniczona i rośnie progresywnie
wraz z rozszerzaniem się perspektywy
uprawnień, roszczeń i praw obywatelskich, czy też swobody te winny być
ograniczane? Czy struktura interesów jednej grupy społecznej może być
źródłem przywilejów z tego względu, iż jest to grupa większościowa lub
historycznie starsza? Czy nowo pojawiające się czy artykułowane silniej
preferencje grup mniejszościowych zasługują na równe traktowanie jak
sformułowane już od dawna i ugruntowane interesy grup większościowych?
Czy w imię ogólnych swobód i tolerancji dla indywidualnych gustów,
praktyk i wartości większość musi się pogodzić z kohabitacją i
akceptacją dla mniejszościowych preferencji? Czy w imię swobód i
interesów najbardziej kontrowersyjnych grup społecznych państwo winno
wprowadzać ochronne regulacje, czy też możliwe sq inne rozwiązania? Ile
powinno być państwa, a ile obywatelstwa w dobrym społecznym ładzie? Kto
powinien decydować w kwestiach, w których rozstrzygnięcie czysto
polityczne nie jest możliwe? Jaki powinien być zakres roszczeń
jednostkowych, zmierzających do ustanowienia zasady uniwersalnej
podmiotowości, o jaka skala społecznego kompromisu i samoograniczenia,
podejmowanego przez jednostki i grupy na rzecz dobra nowych pokoleń czy
obywateli ciągle jeszcze doznających społecznych skutków wykluczenia?
Jaką rolę odgrywać mają masy obywatelskie, jaką elity elit, a jaką
mechanizmy kontrolne i regulujące? Czy tradycja kulturowa politycznej
większości ma legitymizację moralną właśnie dlatego, że charakteryzuje
tę większość, czy też ze względu na otwartość demokracji winna być
traktowana a par z kulturowymi i religijnymi odniesieniami
zróżnicowanych mniejszości? Czy religia i wartości moralne mogą uzyskać
precedens w stosunku do swobód mniejszościowych? Czy jednostkowe lub
regionalne poczucie sprawiedliwości może dominować w określonych
geopolitycznych granicach, czy też musi ustąpić uniwersalnym wzorcom
moralnym zaakceptowanym w skali ponadnarodowej? ze Wstępu

• author: Bronisław Misztal, Marek Przychodzeń